فیلم هایی را که موضوعشان کشف راز یک جنایت است فیلم معمایی مینامند. در ادامه با معرفی برترین فیلم های تاریخ سینما در این ژانر خدمت شما کاربران عزیز خواهیم بود.
۱ سرگیجه ۱۹۵۸
فیلمی به کارگردانی آلفرد هیچکاک است. این فیلم که بهعنوان یکی از بهترین فیلمهای تاریخ سینما شناخته میشود، در سال ۱۹۵۸ بر اساس رمان فرانسوی از میان مردگان نوشته بوالو-نارسژاک ساخته شد.
بازیگران اصلی این فیلم روانشناسانه، جیمز استوارت و کیم نواک بودند. این فیلم برپایهٔ فیلمنامهای از آلک کوپل و ساموئل ا. تایلور تهیه شد.
موسیقی متن آن از برنارد هرمان، تدوین آن از جرج توماسینی و مدیریت فیلمبرداری آن بر عهدهٔ رابرت بورکز بود.
فیلم سرگیجه جوایز مهمی از انجمن منتقدان فیلم نیویورک و جشنوارهٔ سن سباستین گرفت.
شهرت سرگیجه در حرکتِ دوربینی بود که هیچکاک برای القای حس سرگیجه ابداع کرده بود: زوم و عقبکشیدنِ همزمانِ دوربین فیلمبرداری، این کار عمق صحنه را مخدوش میکرد و بعداً به ترفند «دالی زوم» معروف شد.
در نظرسنجی مجلهٔ معتبر سینماییِ سایت اند ساند در سال ۲۰۱۲، این فیلم عنوان بهترین فیلم تاریخ سینمای جهان را از آنِ خود کرد.
هیچکاک فیلم سرگیجه را شخصیترین فیلم کارنامهاش خواندهاست. فیلمی که یکی از مضامین موردعلاقهٔ هیچکاک، یعنی عشق به مثابهٔ یک وسواس را بررسی میکرد. عشقی که زن و مرد را ویران میکند.
فیلم، ماجرای اسکاتی فرگوسن (استیوارت)، پلیسی است که در جریان یک تعقیب و گریز به دلیل سرگیجه نمیتواند مأموریتش را درست انجام دهد و در نتیجه بازنشسته میشود. رفیقی قدیمی از او میخواهد مراقب همسرش مادلن «نوواک» باشد که اخیراً رفتارش عجیب و غریب شدهاست. اسکاتی وارد ماجرایی پررمزوراز میشود.
۲ محلهٔ چینیها ۱۹۷۴
فیلمی آمریکایی در ژانر جنایی، مرموز، مهیج و درام به کارگردانی رومن پولانسکی محصول سال ۱۹۷۴ است. از بازیگران این فیلم میتوان به جک نیکلسون و فی داناوی اشاره کرد.
جیک گیتِس (جک نیکلسون) کارآگاه خصوصی لس آنجلسی، متخصص در امور افشای خیانتهای زناشویی توسط زنی که خود را خانوم مالوری معرفی میکند استخدام میشود تا پرده از راز خیانت شوهر او بردارد. آقای مالوری سرمهندس شرکت آب و برق لس آنجلس که درگیر پروژهای دربارهٔ سدسازی و آبرسانی در زمان قحطی است، توسط گیتس تعقیب میشود و چند عکس رسواکننده که نشانگر خیانتش بود، بهطور اتفاقی در یکی دو روزنامهٔ محلی چاپ میشود. اما خیلی زود …
۳ پنجرهٔ عقبی ۱۹۵۴
فیلمی سینمایی در ژانر معمایی و دلهرهآور به کارگردانی آلفرد هیچکاک محصول سال ۱۹۵۴ است. این فیلم در ایران با نام پنجره رو به حیاط نمایش داده شد.
بسیاری از منتقدان این فیلم را از بهترین فیلمهای هیچکاک و بهترین فیلمهای دلهرهآور تاریخ سینما میدانند.
پنجره پشتی در سایت بانک اینترنتی اطلاعات فیلمها از سرگیجه، دیگر فیلم مشهور هیچکاک یک نمره بالاتر دارد و با این که امتیازش با فیلم روانی مساوی است، در فهرست ۲۵۰ فیلم برتر تاریخ سینما از روانی هم برتر است و در این سایت به عنوان برترین فیلم آلفرد هیچکاک شناخته میشود.
تمامی نماهای این فیلم از درون یک اتاق گرفته شده که پنجرهای رو به چند آپارتمان دارد. یک عکاس خبری (جیمز استوارت) که با پای شکسته مجبور است در یک صندلی چرخدار باقی بماند از روی بیکاری به تماشای حرکات همسایههای آن طرف حیاط آپارتمانی که در گیتیچویلج دارد مشغول میشود. مشاهداتش باعث میشود که به یکی از همسایهها (ریموند بر) شک ببرد، این مرد همسرش را کشتهاست، ولی عکاس نمیتواند از این بابت دوست دختر خود (گریس کلی) و دوست کارآگاهش وندل کوری را قانع کند.
۴ لورا ۱۹۴۴
فیلمی ۸۸ دقیقه ای به کارگردانی اتو پرمینجر با بازی جین تیرنی است.
لورا اثر کلاسیک فیلمساز اتریشی – مجارستانی، اتو پرمینچر در ژانر معمایی – جنایی یکی از شاخص ترین فیلمهاست.
در این بین، لورا فیلم مورد علاقه ی کارگردانش با انسجام و استحکام فرم به نمایش در می آید. فیلمی که قصه ای سر راست با درامی متناوب را روایت کرده و مخاطب تا به آخر جذب ریتم و ضرباهنگ تصویر می شود. لورا دختر جوان زیبایی است که در پرده ی نخست با معمای قتلش، دوستانش به همراه یک کارآگاه سمج به دنبال قاتل می گردند. روند پیشبرد درام و روایت جنبه های مختلف پیرنگ به صورتی است که در همان ابتدا مخاطب به درون بحران و شروع تعلیق پرتاب شده و سپس در میانه ی اثر، فیلمساز با تغییر ضرباهنگ و ریتم با به کارگیری هوشمندانه از موتیف فلاش بک، سیر درام را تغییر می دهد و تماشاگر با یک حس دوگانه در شناخت آنتاگونیست و پروتاگونیست ها مواجهه می شود.
۵ مرد سوم ۱۹۴۹
فیلمی در ژانر فیلم نوآر به کارگردانی کارول رید ساخته شده در سال ۱۹۴۹ است. جوزف کاتن، آلیدا والی و اورسن ولز بازیگران اصلی فیلم هستند.
کمی پس از پایان جنگ جهانی دوم، هالی مارتینز (جوزف کاتن) که نویسنده رمانهای عامه پسند وسترن در آمریکاست برای دیدار دوست دوران کودکی اش هری لایم (اورسن ولز) به وین میآید اما متوجه میشود همان روز هری طی یک تصادف رانندگی کشته شدهاست؛ در مراسم خاکسپاری لایم، مارتینز با دو افسر انگلیسی به نامهای گروهبان پین و سرگرد کالووی که پیگیر پرونده فعالیتهای مشکوک لایم هستند ملاقات میکند. پین از علاقهمندان داستانهای مارتینز است…
در سال ۱۹۹۹، انستیتوی فیلم انگلستان، فیلم مرد سوم را به عنوان بهترین فیلم انگلیسی قرن بیستم انتخاب کرد.
۶ شاهین مالت ۱۹۴۱
یک فیلم نوآر آمریکایی به کارگردانی و نویسندگی جان هیوستن است. این فیلم بر اساس رمانی به همین نام نوشتهٔ دشیل همت ساخته شده و هامفری بوگارت و مری آستور نقشهای اصلی آن را بازی میکنند.
برخی این فیلم را سرآغاز فیلمهای نوار میدانند.
شاهین مالت دربارهٔ یک کارآگاه خصوصیاست که در پی دنبال کردن پروندهای، با سه مجرم عجیب و غریب مواجه میشود که قصد بدست آوردن مجسمهای گرانقیمت را دارند. ابتدا زنی با بازی مری استور که خود را خانم واندرلی معرفی می نماید، وارد دفتر کار سم اسپید (با بازی هامفری بوگارت) میشود و جریان دروع پردازانهای از ربوده شدن خواهرش توسط فردی به نام ترزبی را گزارش میکند…
۷ شمال از شمال غربی ۱۹۵۹
فیلمی آمریکایی محصول ۱۹۵۹ است که در گونهٔ دلهرهآور توسط آلفرد هیچکاک کارگردانی شد.
ارنست لمن، نوشتن فیلمنامهٔ این فیلم را عهدهدار بود و بازیگرانی چون کری گرانت، اوا ماری و جیمز میسون در آن نقشآفرینی کردند. چهلوششمین اثر هیچکاک، عنوان نامزدی ۳ جایزه در سیودومین مراسم اسکار از جمله نامزدی جایزهٔ اسکار بهترین فیلمنامهٔ اصلی برای ارنست لمن را در پی داشت.
موسیقی این فیلم همانند بسیاری از آثار دیگر هیچکاک، برعهدهٔ برنارد هرمن بود و تیتراژ ابتدای آن را نیز سال بس طراحی کردهاست.
داستان فیلم، حکایت تودرتو و پرتعلیق از مردی است که ناخودآگاه خود را درگیر ماجرایی جاسوسی و اتهاماتی که به وی وارد آمده میبیند و زنی که در این میان قصد کمک به او را دارد.
۸ مخمل آبی ۱۹۸۶
فیلمی نئو نوآر به نویسندگی و کارگردانی دیوید لینچ محصول سال ۱۹۸۶ است. نام مخمل آبی از آهنگی به همین نام از بابی وینتون گرفته شده است.
داستان این فیلم، دربارهٔ پسر جوانی به اسم جفری (کایل مک لاکلن) است که در زمینی یک گوش بریده شده پیدا میکند؛ این آغاز ماجرای عجیبی است که او در آن درگیر میشود…
۹ اِم را به نشانهٔ مرگ بگیر ۱۹۵۴
فیلمی در ژانر جنایی، مهیج به کارگردانی آلفرد هیچکاک است. این فیلم در سال ۱۹۵۴ میلادی ساخته شد. بازیگران این فیلم عبارتانداز: ری میلند، گریس کلی.
مارگوت مری وندایس، زنی ثروتمند و همسر یک تنیسباز حرفهای به نام تونی وندایس است. او پیشتر در زمان غیبت شوهرش با نویسندهای آمریکایی به نام مارک هالیدی رابطهٔ عاشقانهٔ کوتاهی داشتهاست. تونی تصمیم میگیرد برای این که بیشتر در کنار همسرش باشد از بازی تنیس دست بکشد و شغلی معمولی پیدا کند. مارگوت نیز تصمیم میگیرد رابطهاش با نویسندهٔ آمریکایی را قطع کند و بار دیگر بخت خود را در زندگی زناشویی بیازماید…
۱۰ مظنونین همیشگی ۱۹۹۵
فیلمی نوآر،جنایی به کارگردانی برایان سینگر و نویسندگی کریستوفر مککوری محصول سال ۱۹۹۵ ایالات متحدهٔ آمریکا است. بازیگران اصلی این فیلم استیون بالدوین، گابریل بیرن، بنیسیو دل تورو، کوین پولاک، چاز پالمینتری، پیت پاستویت و کوین اسپیسی میباشند. این فیلم در زمان خود برنده جوایز متعددی از جمله دو جایزهٔ اسکار شد.
این فیلم مربوط به بازجویی وربال کینت، مرد متهمی که تنها یکی از دو بازمانده قتلعام و آتشسوزی کشتی در بندر لس آنجلس است میباشد. وربال در این فیلم داستان پیچیدهای از حوادثی که او و همدستانش را به این قایق رسانده تعریف میکند. او همچنین درمورد مردی مرموز و اسرارآمیزی به نام کایزر شوزه سخن میگوید. داستان وربال کینت به صورت فلاشبک و روایتی گفته میشود که فیلم را بهطور فزاینده ای پیچیده میکند. این فیلم ۶ میلیون دلار هزینه داشته و در مجله اسپای نیز ستونی برای معرفی داشتهاست.
این فیلم در جشنواره فیلم کن ۱۹۹۵ به نمایش گذاشته شد. و پس از آن در چند تئاتر منتشر شد. این فیلم نقدهای مطلوبی دریافت کرد. در نهایت به صورت وسیع تری انتشار یافت. برای این فیلم مککوری برنده جایزه جایزه اسکار بهترین فیلمنامه غیراقتباسی شد و اسپیسی نیز برنده جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد شد. انجمن نویسندگان آمریکا هم این فیلم را به عنوان سی و پنجمین فیلمنامه برتر تمام دورانها به ثبت رساند.