۲۷ اثر نقاشی محمود خان ملک الشعرا (صبا) که ۲۰۰ سال پیش در تهران متولد شده بود و در کاخ گلستان نگهداری میشود، در فهرست میراث منقول کشورمان ثبت ملی شد.
خبرنگاران جوان: مسعود نصرتی مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان اظهار داشت: محمود خان ملک الشعرا (صبا) ۲۰۰ سال پیش در تهران متولد شد و در سن ۸۰ سالگی درگذشت، پدرش محمد حسین خان متخلص به «عندلیب» و پدر بزرگ او «فتحعلی خان صبای کاشانی»، شاعر و ملک الشعرای دربار فتحعلی شاه قاجار بود.
وی افزود: صبا از دوران کودکی پیش عموی خود «محمد قاسم خان» ملقب به «فروغ» به تحصیل پرداخت و در نوجوانی شیفته هنر شد و به یادگیری فنون، اصول هنرهای سنتی و صنایع ظریفه پرداخت.
او از پدر و پدر بزرگ خود لقب ملک الشعرایی را در دربار محمدشاه قاجار به ارث برد و در پایین تمام نقاشی هایش «بنده درگاه محمود» نوشته شده است که امضای آثار نقاشی صبا محسوب می شود.
۲۰۰ سال پیش، اینجا تهران است!
مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان اظهار کرد: محمود خان گذشته از هنر نقاشی در فن شعر نیز استاد بوده و در فنون پیکر تراشی، منبت کاری، خوشنویسی و موسیقی از کم نظیران عصر خود به شمار می رود، از محمود صبا ۲۷ اثر ارزشمند شامل نقاشیهای آبرنگ، رنگ و روغن، قلمدان، ماکت و کولاژ تمبر در کاخ گلستان بجای مانده است. بیشتر تابلوهای نقاشی این هنرمند از عمارت ها، فضاهای بیرونی و درونی کاخ های سلطنتی قاجار به تصویر کشیده شده است.
نصرتی تصریح کرد: سبک نقاشی صبا را میتوان یکی از شاخص ترین نمونهها و نمادهای تجدد در نقاشی دوره قاجار به شمار آورد که نه اصل و ریشه را گم کرده و نه در اصول هنر مدرن غرب غرق شده است، همچنین در آثارش ابتکار و خلق وجوه تازه از ترکیب سنتهای هنری ایران با اصول و قواعد نقاشی اروپایی را به خوبی میتوان مشاهده کرد.
وی ادامه داد: نقاشیهای این هنرمند قاجاری از بناها و فضاهای تهران عصر ناصری بسیار دقیق و مستند بوده و در آثارش به خوبی مهارتهای بالای او در ژرف نمایی کیفیتهای نوری نشان داده شده است. آثار صبا ساده و بی هیچ ادعایی، مظهر تحولی جهانی و بازتاب دوران این استاد است. به همین دلیل است آثارش هم ارزش هنری و هم ارزش تاریخی دارد.
هم اکنون ۲۷ اثر نقاشی محمود خان ملک الشعرا (صبا) در موزه کاخ گلستان نگهداری میشود و این آثار ۲۰ دی در نشست شورای ثبت ملی که در سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برگزار شد در فهرست میراث منقول کشورمان به ثبت ملی رسید.