خبرهای مربوط به میزان دستمزهای بازیگران کشورمان همیشه جزء خبرهای خاص و جذاب برای مخاطبان بوده است اما رقم های واقعی قرارداد بازیگران چقدر است.
خبرهای اختصاصی زندگی هنری و شخصی سینماگران هر کشور به اقتضای شرایط، قوانین و فضایی که در جامعه وجود دارد منتشر میشود و آزادی عمل رسانهها نیز تابع این موضوع است. البته گاهی مواقع خبرهای ضد و نقیضی به میان میآید که بگیر و نگیر دارد. گاهی درست و گاهی نادرست از آب در میآید که این موضوع به جذابیت دنیای تصویر میافزاید و چالشهای به وجود آمده آن را دوچندان میکند. خبرهایی که گاه واکنش سینماگران را به دنبال دارد و صدای آنها را به عنوان اعتراض و یا قبول موضوع به دنبال دارد.
مهمترین خبرهای زندگی شخصی سینماگران اعم از ازدواج و طلاق، کنارهگیری از عرصه سینما به دلایل شخصی و … است و مهمترین بخش خبری از زندگی هنری آنها طرز پوشش، دستمزد و…خواهد بود.
دستمزد بازیگران سینما یکی از چالشبرانگیزترین موضوعاتی است که در سینمای ایران همیشه مبهم باقی مانده و علامت سؤال را در بین مخاطبان، اهالی رسانه و منتقدان در خصوص مقدار آن باقی گذاشته است.
حالا در این میان دستمزدهای مبهم به دلایل مختلف تعیین میشود. برخی بازیگران هنری، بعضیها تجاری و تعدادی هنری- تجاری هستند که کیفیت بازی در بالا بردن دستمزد، در هر سه دسته مشترک است. البته این کیفیت باید به دل مخاطبان اصلی (مردم) بنشیند تا سطح آنها مشخص شود.
در این راستا فیلمهای کمدی با توجه به تولید کم، سهم بالایی در جذب مخاطب دارند و در حال حاضر رضا عطاران در بین دیگر بازیگران یکهتازی میکند و چند سالی است که اکثر فیلمهای که او در آنها نقشآفرینی میکند به فروش بالایی میرسد. حتی این بازیگر با حضور در فیلمهای غیرتجاری نیز موفق بوده است. این موفقیت در بالا بردن دستمزد مبهم وی به طور قطع تأثیر مثبت میگذارد (در همه جای دنیا بدین شکل است).
شهاب حسینی، فرهاد اصلانی، حامد بهداد، بهرام رادان، محمدرضا گلزار، مهران مدیری، رضا کیانیان، جواد رضویان، نیکی کریمی، حمید فرخنژاد، امین حیایی، مهناز افشار، هنگامه قاضیانی، مریلا زارعی، باران کوثری، ترانه علیدوستی، مصطفی زمانی، الناز شاکردوست نیز از دسته بازیگران مطرح سینمای ما هستند که بیشتر فیلمهایی که در آن نقشآفرینی کردن غیرتجاری بوده اما در بین آثارشان هم شاهد جلب مخاطب و هم شاهد فروش بالا بودیم.
البته بیشتر تهیهکنندهها و سرمایهگذاران با کمال میل حاضرند به بازیگری چون رضا عطاران، دستمزدهای ۵۰۰ میلیونی که عطاران جدیدًا آن را تکذیب کرده،بدهند. چرا که حضور این بازیگر در اکثر مواقع باعث موفقیت فیلم میشود، یعنی به نحوی حضور این بازیگر درآمدزاست.
در اصل بازیگری موفق است که سطح کیفیت کار خود را حفظ کند و در دورههای زمانی فعالیت هنری، جذب مخاطب را به دنبال داشته باشد که خود این موضوع به دلایلی گاهاً شخصی بستگی دارد.
دستهای دیگر از بازیگران مطرح، برخی مواقع با سوژه و فیلمنامههایی خوب طرف میشوند اما تهیهکننده آن اثر قادر به پرداخت دستمزد بالای این بازیگر نیست. بنابراین خود بازیگر دست به کار شده و اسپانسری برای تولید فیلم پیدا میکند که از این طریق هم دستمزدش را میگیرد و هم فیلم به سرانجام میرسد. به قول پرویز پرستویی در فیلم «مارمولک»، راههای رسیدن به خدا زیاد است.
البته بازیگرانی هستند که آن المان معرفت که باعث محبوبیت آنها بین اهالی سینما شده را در کار خود گنجانده و برخی فیلمها را مجانی کار میکنند. نمونه صحبتهای این موضوع امیر آقایی است که در برنامه رضا رشیدپور در ایام عید به آن اشاره کرد.
شنیدهها و خبرهای ضد و نقیضی که در خصوص دستمزدهای بازیگران مطرح در سینما وجود دارد، بین یکصد تا ۳۰۰ میلیون است. البته استثناهایی وجود دارد که به ۵۰۰ میلیون نیز میرسد.
با همه تفاسیر از یک سو باید به بازیگران مطرح نیز حق داد که دستمزد آنها که نهایتا به ۳۰۰ میلیون میرسد رقم ناچیزی است؛ اما چون سینمای ما هنوز به صورت صنعت درنیامده و به خصوص در تعامل با کشورهای مطرح دنیا آن چنان قدمی برنداشته و نتوانسته ارز وارد سینما کند، دستمزد بازیگران مطرح ما نسبت به درآمد فیلم بالا به نظر میآید. البته اگر قرار باشد به صورت صنعتی جهانی در آید بازیگران ما دیگر نمی توانند به ورزش، چهره و… اهمیت ندهند. موضوعی که در سینمای ما به شدت باب شده و کمتر بازیگری به آن اهمیت می دهد.
اینها دستمزدهایی است که گاها از زبان سینماگران و اهالی رسانه به گوش میرسد. اینکه تا چه حد صحت دارد به خاطر نبود قانونی ثابت، مشخص نمیشود و چرایی اینکه قانون مشخصی مانند کشورهای صاحب صنعت سینما در خصوص دستمزد بازیگران و دادن مالیات طبق آن در کشور ما وجود ندارد، به مقامات مسئول ربط پیدا میکند.